28 augustus zal het exact een jaar geleden zijn dat Orkaan Katrina New Orleans bijna van de map vaagde. Honderd duizenden mensen moesten verplicht evacueren om te ontsnappen aan de mogelijke overstroming die de stad bedreigde en uiteindelijk 80% van New Orleans onder water zette. Honderd duizenden verloren op een dag hun huis en hun baan. Wij trokken naar Louisiana om uit te zoeken hoe het met een van Amerika's mooiste steden gesteld is, een jaar na datum.
Bij het binnenrijden van New Orleans via Canal Street lijkt het alsof de stad nooit onder water stond. Er staan prachtige palmbomen langs de weg, restaurantjes zijn open, taxi's rijden af en aan en de Superdome is hersteld, een bord kondigt de heropening aan van de sporttempel die als laatst schuilplaats diende tijdens de orkaan. Her en der herinneren de door de overstroming stukgeslagen ramen aan het drama van een jaar geleden. Marijke en ik wisselen blikken: we hadden het erger verwacht, dit valt best mee. Alsof hij onze gedachten kan lezen, informeert Chuck ons: "het lijkt mee te vallen, maar laat het uitzicht je niets wijsmaken. Als je door de straten wandelt zal je zien dat de stad nog vol rommel ligt. Ik heb mijn autobanden al minstens tien keer moeten vervangen de laatste vijf maanden. Er zit een spijker in mijn linkerachterband op dit moment, maar ik wacht liever tot hij klapt."
Marijke en ik besluiten Chucks advies op te volgen en op eigen initiatief de stad te verkennen. We wandelen wat rond in Uptown, de wijk waar het koppel woont en die een jaar geleden ook onder liep. "Wij hadden geluk. Er liep water door ons huis, maar het staat er ten minste nog." Wanneer we de huizen van de buren van naderbij bekijken begrijpen we wat Chuck bedoelt. Er ligt ontzettend veel rommel op de stoep, van sofa’s tot ijskasten en flipperkasten. Niet weggevaagde krijtsymbolen, aangebracht door de National Guard, tonen aan dat sommige huizen nog leeg staan. Andere slogans duiden op de machteloosheid van sommige mensen. Op een houten deur staat een wanhopige kreet van een baasje: “ASAP FEED DOG”.Vele mensen die niet op eigen kracht konden evacueren, werden door de hulptroepen de stad uitgeholpen. Enige voorwaarde: geen huisdieren. Daarom lieten bewoners slogans als deze achter, in de hoop dat iemand hun huisdier zou voeden.
In de voortuinen van verschillende huizen staan de zogenaamde FEMA-trailers, woonwagens voorlopig door de regering geschonken aan de bezitters van getroffen woningen. De gezinnen mogen kosteloos in de trailers wonen tot hun huis - uiteindelijk - weer bewoonbaar is. Genereuze giften stromen binnen van over heel de wereld. "Desondanks is het een stressvolle tijd. Duizenden mensen moeten veel uren kloppen om genoeg geld te verdienen om te overleven. Na hun uren werken ze aan hun huis in de hoop er uiteindelijk terug in te kunnen. Het is een plan voor de lange termijn, maar wat kunnen ze anders? In denk dat het tien jaar zal duren voor sommigen in de wijk terug in hun huis kunnen."
Een rondvraag door de USA Today bevestigt zijn idee. Slechts 16% van de ondervraagden heft de draad terug kunnen oppikken, daartegenover staan de 26% die geloven dat hun leven nooit meer hetzelfde zal zijn. Ondanks de bittere pil is Chuck nog steeds ontzettend fier een inwoner van New orleans te zijn. Met trots toont hij ons zijn tattoo: een rode leliebloem, het symbool van New Orleans.
Becky, een twintigjarige vrijwilligster, windt zich op als ze ons haar verhaal vertelt. "En het ergste is: dit is niet eens de slechte buurt. Er zijn wijken in New Orleans die verdwenen zijn, weg, waar enkel nog de fundering zichtbaar is. En de regering doet niets om die mensen te helpen. In bepaalde wijken mag je niet komen zonder een masker omwille van de giftige walm die er hangt.”
horrorMichelle en Chuck hebben het nog steeds lastig met wat er gebeurd is een jaar geleden. Een foto waarop zij beiden meewandelen in een protestmars siert de schouw. Ze zijn zwijgzaam en zelfs wat asocial, maar na een paar glazen wijn komen de verhalen.
“We zaten een half uurtje buiten de stad tijdens de orkaan. Na de breuk in de dijk zaten we met zijn allen rond de radio in de hoop iets te horen over onze wijk. Elke keer we hoorden dat een bepaalde straat overstroomd was, arceerden we de kaart in gedachten. Toen we hoorden dat onze straat onder water stond, viel de radio uit. We moesten afwachten. Het meest verschrikkelijke was dat de radio hulpkreten bleef spuwen. Mensen riepen: ‘help me! We zitten op het dak” of ‘we zitten hier met een baby en kunnen nergens heen’. En ik wilde terug schreeuwen: ‘er komt geen hulp’. We waren zo machteloos. Onze familie horde drie dagen niets van ons. Mijn kinderen (Michelle is gescheiden nvdr.) wisten niet of ik nog in leven was. Verschrikkelijk. Toen ze eindelijk met me konden telefoneren, huilden ze, net als ik.”
toerismeChuck werkt, net als zijn vriendin Michelle, in de wereldberoemde Bourbon Street, een straat die 25% van de inkomsten van de staat Louisiana genereert. Orkaan Katrina heeft een vernietigend effect gehad op de economie. Wat vroeger een van de drukste straten van de wereld was, is nu gereduceerd tot een gezellig druk steegje. De weinige toeristen zitten verspreid over honderden restaurantjes en bars die een gevecht tegen het failliet leveren. “Het begint stilaan terug op gang te komen, maar veel mensen zijn bang van de verhalen die de ronde doen, over criminaliteit en zo.” Michelle zucht, ze is de negatieve propaganda duidelijk beu. Er is minder criminaliteit dan voorheen, Marijke en ik hebben ons geen moment onveilig gevoeld.
De toeristische sector is heel erg hard getroffen. De toeristen blijven weg omdat de stad haar ziel deels kwijt is. The French Quarter staat er nog, en is nog steeds haar prachtige zelf maar de vele jazzartiesten die de stad rijk was, zijn bijna allemaal gevlucht: aangezien zijn tot de arme onderklasse behoren hebben ze geen geld om terug te keren. Tijdens een avondje uit op vrijdagavond was er welgeteld 1 bar die jazzmuziek op het programma had staan. De stad probeert nu de artiesten terug te halen door hen woningen aan te bieden, voorlopig zonder resultaat.
Marijke en ik participeerden zaterdagmorgen in een Creoolse kookles. De vrouwen die de show verzorgden, doorspekten het geheel met verhalen over de orkaan. Ze brengen een positieve boodschap: "de orkaan heeft ons geleerd te genieten van elk moment. Laissez les bon temps rouler". Na uren vertellen en koken, besluiten ze hun show. “Bedankt! We hebben jullie nodig, nu meer dan ooit!” Waarna Marijke en ik, door een gevoel van medelijden overmand, wat Amerikaanse dollars in de New Orleaanse economie pompen. Een druppel op een hete plaat.
